روغن موتور توتال Quartz 7000 روغن مولتی گرید برای موتور های بنزینی و دیزلی

کاربرد:

- روغن موتور توتال Quartz 7000 برای پوشش دادن همه نیازهای هر دو موتور بنزینی و دیزلی توسعه یافته است (ماشین های سواری و وسایل صنعتی سبک)
- روغن موتور توتال Quartz 7000 مناسب برای موتور های توربو شارژ
- روغن موتور توتال Quartz 7000 برای همه شرایط عملیاتی (ترافیک شهری، جاده، بزرگراه) و تمام فصول سال می تواند مورد استفاده قرار گیرد

مزایای روغن موتور توتال Quartz 7000:

- مطابق با الزامات ACEA، تضمین کیفیت بالا و ثابت برای روان کننده
- روغن چند درجه
- شاخص ویسکوزیته بالا
- ثبات ویسکوزیته عالی
- پخش کنندگی و پاک کنندگی بسیار عالی
- خاصیت ضدسایش و ضدخوردگی بسیار بالا
- خاصیت ضداکسیداسیون، ضدکف و ضدزنگ بسیار خوب

سطوح کیفیت:

API SL/CF
ACEA A3/B4
Mercedes - Benz MB 229.1
Volkswagen 501.01/505.00
B71 2294 / 2300

مايع ترمز

مایع ترمز یا در اصطلاح عامیانه، روغن ترمز توسط بیش تر رانندگان امروزی مورد بی توجهی قرارگرفته و باوجود اهمیت حیاتی آن متاسفانه بسیاری از رانندگان و حتی تعمیرکاران لزومی به تعویض آن نمی‌بینند. مایع ترمز در سطوح کیفی خاصی تولید می شود و بر اساس کد استانداردی که از سوی اداره حمل و نقل امریکا برای روغن ترمزها تعیین شده سه نوع روغن ترمزDOT5 ،DOT4 و DOT3 در وسايل نقليه مورد استفاده قرار مي‌گيرد. شماره DOT بزرگ‌تر نشان‌دهنده بالاتر بودن دمای جوش روغن ترمز و در نتیجه کیفیت بهتر و تحمل بيشتر آن است.

روغن ترمز DOT3 بر پایه ترکیبات پلی‌الیفاتیک با نقطه جوش حداقل 369 درجه فارنهایت، DOT4بر پایه استربورات با نقطه جوش حداقل 414 درجه فارنهایت و DOT5متشکل از پلی‌دی‌متیل‌سیلوکسان بر پایه سیلیکون یا نقطه جوش حداقل 468 درجه فارنهایت است. از ميان استانداردهای ذکرشده، انواع DOT3 و DOT4تقریبا عملكرد مشابهي دارند، ولی نقطه جوش DOT4 بالاتر است. اما DOT5 کاملا یا این دو متفاوت بوده و جاذب رطوبت نیست و فقط باید در سیستم هایی استفاده شود که لاستیک‌ها و درزبندی‌ها با آن سازگار باشد، زيرا در غیر این صورت سیستم دچار خوردگی و نشتی خواهد شد.

میانگین دمای جوش مایع ترمز پس از سه سال کارکرد، به دلیل جذب رطوبت، تا حد خطرناکی پایین می‌آید. بسیاری از کارشناسان بر تعویض مایع ترمز هر یک یا دو سال یک بار بر حسب شرایط کارکرد خودرو تاکید دارند منطق آن‌ها بر پایه این واقعیت است که مایع ترمز با پایه گلیکولی، رطوبت واردشده به سیستم را جذب می‌کند و مایع ترمزی که رطوبت را جذب کرده باشد باعث ایجاد ترک‌های میکروسکوپی در سيستم ترمز و نهایتا نشتی و ورود هوا می‌شود. این مشکل در مناطق آب و هوایي مرطوب بیش‌تر مشهود است. مایع ترمز خودروها فقط بعد از یک سال، به طور میانگین دو درصد رطوبت جذب می کنند؛ بعد از 18ماه سطح آلودگی می‌تواند بیش از سه درصد شود و پس از چند سال آلودگی مایع ترمز به هفت تا هشت درصد رطوبت می‌رسد. افزایس ميزان رطوبت سبب ایجاد حباب‌های ریز در مایع ترمز می‌شود. بررسی‌ها نشان می‌دهد كه سیستم ترمز چرخ‌های جلوی خودرو که خطوط انتقال نیمه‌فلزی دارند، گرمای بیش‌تری نسبت به چرخ‌های عقب تولید می‌کنند؛ این دمای بالا نیازمند مایع ترمزی است که بتواند آن را تحمل کند.

اين نوع سيالات چون پايه گليكولي دارند، خاصيت جذب آب و رطوبت در آن‌ها وجود دارد تا بتوانند رطوبت موجود در سيستم را جذب كنند تا مانع پوسيدن سيستم ترمز و از بين رفتن مدارها شود اما هر ماده اي كه چنين قابليتي دارد بالاخره به نقطه اشباع هم مي‌رسد و در اين زمان رطوبتي كه وارد سيستم مي‌شود براي روغن ترمز قابل جذب نيست و اين رطوبت ممكن است در قسمت‌هاي مختلف سيستم جمع و باعث بروز اشكال شده و بعد از مدتي باعث فاسد شدن روغن ترمز شود. در آن صورت دماي جوش روغن پايين آمده و در شرايطي كه ترمزهاي پي در پي يا شديد گرفته مي‌شود روغن ترمز به جوش مي آید و باعث به اصطلاح خالي شدن ترمز مي‌شود. بنابر اين توصیه می‌شود روغن ترمز حداقل هر دو سال و یا ۶۰هزار کیلومتر به طور کامل از سيستم تخليه و تعویض شود.

روغن گيربكس یا روغن واسکازین

یکی از روغن‌هایی که در خودرو مصرف می‌شود، روغن دنده یا واسکازین است. واسکازین کلمه روسی روغن دنده (Gear oil) است. این روغن‌ها در گیربکس و دیفرانسیل خودرو مورد استفاده قرار گرفته و با روغن موتور فرق دارند. روغن دنده دارای مواد افزودنی مخصوصی است که از چرخ‌دنده‌ها و متعلقات آن‌ها در برابر فشار وارده محافظت می‌کند. روغن دنده مخصوص دیفرانسیل چون در شرایط سخت‌تری کار می‌کند، اغلب از روغن دنده گیربکس قوی‌تر مي‌باشد. این روغن‌ها نیز مانند روغن موتور بر اساس سطح کیفیت (API) و ویسکوزیته (گرانروی SAE) طبقه‌بندی می‌شوند. این روان‌ساز دارای گرانروی ناچیز (حتی در دماهای پایین) بوده و با فلزات موجود در جعبه ‌دنده (فولاد و آلیاژهای مس) سازگاری کافی دارد.

واسکازین نیز مانند ساير روغن‌ها نیاز به تعویض دارد که تعویض به‌موقع آن باعث روان کارکردن گیربکس، افزايش عمر مفيد قطعات، كاهش درجه حرارت گيربكس، كاهش سر و صدا و در نهايت بهبود عملكرد آن می‌شود؛ کیلومتر تعویض آن هم بستگی به نوع روغن و گیربکس خودرو و شرایط مختلف آب و هوايي و کارکرد آن دارد. معمولا هم‌زمان با تعویض دیسک و صفحه كلاچ، واسکازین نيز تعويض مي شود. با فرض متوسط عمر سيستم كلاچ خودرو با در نظر گرفتن تركيبي از رانندگي در داخل شهر و جاده حدود 100 هزار كيلومتر كاركرد باشد، پس در هر بار تعويض ديسك و صفحه كلاچ كه با باز شدن كامل گيربكس همراه است، اين سيال نيز تعويض مي‌شود.

اين موضوع در مورد خودرو‌هاي داراي گيربكس اتوماتيك كاملا متفاوت است. عملکرد این نوع گیربکس‌ها هیدرومکانیکی بوده و با استفاده از فشار روغن و تنظیم مقدار فشار آن، نیروی لازم را از موتور به چرخ‌ها منتقل می‌کند. تعویض دنده‌ها از طریق تغییر مسیر و کنترل فشار جریان روغن در گیربکس توسط شیرهای الکترونیکی (شیر برقی) انجام می‌شود. تمامی این اعمال و کنترل قسمت‌های مختلف توسط نرم‌افزاری که بر روی واحد الکترونیکی گیربکس (EGS) نصب است انجام می‌گیرد.

در داخل گیربکس‌های اتوماتيك AL4 كه در خانواده 206 ديده مي‌شود، از روغن مخصوصی استفاده شده که اصطلاحا به روغن‌هاي مادام‌العمر (Lifetime) معروفند. منظور از این اصطلاح این نیست که هیچ‌گاه نیاز به تعویض نخواهند داشت، بلکه حکایت از مدت زمان زیاد کارکرد آن‌ها دارد.

روغن گیربکس در اثر ورود ذرات گرد و غبار از منافذي كه روغن از آن‌ها به بيرون نشت مي‌کند و همچنين کارکردن طولانی‌مدت روغن در دمای بالا به سرعت دچار استهلاک شده و سبب از بین رفتن خاصیت اولیه آن می‌شود.

روغن موتور‌های دیزلی که با علامت(C Commercial) مشخص میشوند،سطح کیفیت روغن‌های این گروه توسط حروف C نوشته می‌شود.روغن موتور‌های دیزلی به ترتیب افزایش سطح کیفیت از CA شروع شده و تا CJ-4 تعریف می‌شود.

CJ-4

معرفی شده در سال 2006 برای موتور های سرعت بالای چهار زمانه. این روغن موتور طراحی شده تا استانداردهای تولید آلایندگی مدل سال 2007 در اتوبان را دارا باشد. روغن های CJ-4 برای استفاده در تمام انواع موتور های دیزل با دامنه آلایندگی سولفور در گازهای خروجی از اگزوز تا 500 ppm (از نظر وزن 050%) طراحی شده اند. با این حال استفاده از این روغن ها در موتور هایی با آلایندگی بیش از ppm 15 (از نظر وزن 0015%0) سولفور ممکن است بر پایداری سیستم تصفیه گازهای بعد از احتراق و یا فاصله تعویض روغن تاثیر بگذارد. روغن های CJ-4 در حفظ و پایداری سیستم کنترل انتشار آلایندگی از قبیل فیلتر هایی با منافذ بسیار ریز و دیگر سیستمهای پیشرفته کنترل گازهای خروجی اگزوز بکار می روند تاثیر میگذارند. حفاظت مطلوب برای کنترل ذرات سمی که در کاتالیزور بلوکه شده و ذرات رسوبی ریزی که از خوردگی موتور تولید شده ایجاد می کند. این روغن موتور موجب پایداری دما در پیستون ها می گردد و همچنین مانع از مسدود شدن سیستم کنترل دود، کاهش ضخامت اکسید ها، کف کردن و افت غلظت ناشی از شکست می شود. روغن های API CJ-4 از حد معیار های عملکرد Cl-4 PLUS, Cl-4, CH-4, CG-4 , و CF-4 فراتر رفته و میتوانند به طور موثری موتور های نیازمند سرویس این نوع API را روغن کاری نمایند در صورت استفاده از روغن CJ-4 با سوخت دارای سولفور بالاتر از 15 ppm در ارتباط با فاصله سرویس با کارخانه سازنده موتور مشورت نمایید.

CI-4

معرفی شده در سال 2002 برای استفاده در موتور های چهار زمانه سرعت بالا. این روغن مطابق با استانداردهای آلایندگی گازهای خروجی از اگزوز وضع شده ، سال 2004 طراحی شده. روغن های CI-4 طراحی شده در سال 2002. روغن هایCI–4 بگونه ی طراحی شده اند که طول عمر موتور هایی که با سیستم گردش دوباره گازهای خروجی(EGR ) را حفظ می نمایند. همچنین CI-4 با هدف استفاده از سوخت گازوئیل که حداکثر حاوی 5/0 % وزنی گوگرد هستند، طراحی شده اند. قابل استفاده به جای روغن های دارای رتبه بندی CD, CE, CF-4, CG-4 و CH-4 هستند. بعضی از روغنهای دارای رتبه بندی CI-4 ممکن است دارای رتبه CI-4 plus نیز باشند.

CH-4

معرفی شده در سال 1608 طراحی شده برای موتور خودروهای چهار زمانه سرعت بالا جهت تطبیق با استانداردهای خروجی اگزوز وضع شده در سال 1608 . فرموله شده جهت استفاده با سوخت های دیزل (گازوئیل)حاوی 5/.% وزنی گوگرد قابل استفاده بجای روغن های با رتبه بندهای CD، CE ، CF-4 و CG-4 .

تاریخچه شرکت موبیل

در سال 1920 شرکت موبیل در نیویورک رسما نام تجاری خود را ثبت نمود . این شرکت در زمینه های فرمولاسیون موتورهای دیزلی و اکتان پیش قدم بوده . شرکت موبیل و اکسون در سال 1998 پیشنهاد ادغام را به یکدیگر تقدیم کردند و در نهایت مورخ 30 نوامبر 1999 این دو شرکت ادغام شده و نام تجاری اکسون موبیل را به خود اختصاص دادند.

محصولات شرکت موبیل

روغن مویبل 10W-40
نوع کالا: روغن موتور بنزینی

Mobil 1 5W50
روغن موبیل 1 5W-50
نوع کالا: روغن موتور بنزینی

Mobil 1 ESP Formula 5W-30
روغن موبیل 1 ای اس پی 5W-30
نوع کالا: روغن موتور بنزینی

Mobil 1 Turbo Diesel 0W-40
روغن مویبل 1 توربو دیزل 0W-40
نوع کالا: روغن موتور دیزلی

Mobil 600W Super Cylinder Oil
روغن سیلندر موبیل سوپر 600w
نوع کالا: روغن سیلندر بخار

Mobil Agri Super 10W-30
روغن موبیل اگری سوپر 10W-30
نوع کالا: روغن چند منظوره

Mobil Almo 525
روغن موبیل المو 525
نوع کالا: روغن مته های بادی

Mobil Almo 527
روغن موبیل المو 527
نوع کالا: روغن مته های بادی

Mobil Almo 529
روغن موبیل المو 529
نوع کالا: روغن مته های بادی

Mobil ATF 220
روغن موبیل ای تی اف 220
نوع کالا: روغن دنده اتوماتیک , ATF

Mobil ATF 320
روغن موبیل ای تی اف 320
نوع کالا: روغن دنده اتوماتیک , ATF

Mobil ATF SHC
روغن موبیل ای تی اف اس اچ سی
نوع کالا: روغن دنده اتوماتیک , ATF

Mobil Chassis Grease LBZ
گریس موبیل چسیس ال بی زد
نوع کالا: گریس صنعتی

Mobil Delvac 1 5W-40
روغن موبیل دلواک 1 5W-40
نوع کالا: روغن موتور دیزلی

Mobil Delvac 1230
روغن موبیل دلواک 1230
نوع کالا: روغن موتور دیزلی

Mobil Delvac 1240
روغن موبیل دلواک 1240
نوع کالا: روغن موتور دیزلی

Mobil Delvac 1320
روغن موبیل دلواک 1320
نوع کالا: روغن موتور دیزلی

Mobil Delvac 1330
روغن موبیل دلواک 1330
نوع کالا: روغن موتور دیزلی

Mobil Delvac 1340
روغن موبیل دلواک 1340
نوع کالا: روغن موتور دیزلی

Mobil Delvac 1640
روغن موبیل دلواک 1640
نوع کالا: روغن موتور دیزلی

Mobil Delvac Hydraulic 10W
روغن هیدرولیک موبیل دلواک 10W
نوع کالا: روغن هیدرولیک

Mobil Delvac MX 15W-40
روغن موبیل دلواک ام ایکس 15W-40
نوع کالا: روغن موتور دیزلی

Mobil Delvac Super 1400 15W-40
روغن موبیل دلواک سوپر 1400 15W-40
نوع کالا: روغن موتور دیزلی

Mobil Delvac XHP Extra 10W-40
روغن موبیل دلواک ایکس اچ پی اکسترا 10W-40
نوع کالا: روغن موتور دیزلی

Mobil DTE 11M
روغن موبیل دی تی ای 11 ام
نوع کالا: روغن هیدرولیک

Mobil DTE 13M
روغن موبیل دی تی ای 13 ام
نوع کالا: روغن هیدرولیک

Mobil DTE 15M
روغن موبیل دی تی ای 15 ام
نوع کالا: روغن هیدرولیک

Mobil DTE 16M
روغن موبیل دی تی ای 16 ام
نوع کالا: روغن هیدرولیک

Mobil DTE 18M
روغن موبیل دی تی ای 18 ام
نوع کالا: روغن هیدرولیک

Mobil DTE 19M
روغن موبیل دی تی ای 19 ام
نوع کالا: روغن هیدرولیک

Mobil DTE 22
روغن موبیل دی تی ای 22
نوع کالا: روغن هیدرولیک

Mobil DTE 24
روغن موبیل دی تی ای 24
نوع کالا: روغن هیدرولیک

Mobil DTE 25
روغن موبیل دی تی ای 25
نوع کالا: روغن هیدرولیک

Mobil DTE 26
روغن موبیل دی تی ای 26
نوع کالا: روغن هیدرولیک

Mobil DTE 27
روغن موبیل دی تی ای 27
نوع کالا: روغن هیدرولیک

Mobil DTE 798
روغن موبیل دی تی ای 798
نوع کالا: روغن توربین

Mobil DTE 832
روغن موبیل دی تی ای 832
نوع کالا: روغن توربین

Mobil DTE 846
روغن موبیل دی تی ای 846
نوع کالا: روغن توربین

Mobil DTE Excel 100
روغن موبیل دی تی ای اکسل 100
نوع کالا: روغن هیدرولیک

Mobil DTE Excel 32
روغن موبیل دی تی ای اکسل 32
نوع کالا: روغن هیدرولیک

Mobil DTE Excel 46
روغن موبیل دی تی ای اکسل 46
نوع کالا: روغن هیدرولیک

Mobil DTE Excel 68
روغن موبیل دی تی ای اکسل 68
نوع کالا: روغن هیدرولیک

Mobil DTE FM 100
روغن موبیل دی تی ای اف ام 100
نوع کالا: روغن چند منظوره

Mobil DTE FM 150
روغن موبیل دی تی ای اف ام 150
نوع کالا: روغن چند منظوره

Mobil DTE FM 220
روغن موبیل دی تی ای اف ام 220
نوع کالا: روغن چند منظوره

Mobil DTE FM 32
روغن موبیل دی تی ای اف ام 32
نوع کالا: روغن چند منظوره

Mobil DTE FM 46
روغن موبیل دی تی ای اف ام 46
نوع کالا: روغن چند منظوره

Mobil DTE FM 68
روغن موبیل دی تی ای اف ام 68
نوع کالا: روغن چند منظوره

طبقه‌بندي‌ روغن موتور بر اساس سطح كيفيت API

روغن‌‌موتورها در بين بقيه‌ی روانکارها بيشترين مصرف را دارا بوده و بيش از 60% از بازار روانکارها را به خود اختصاص داده اند. همين امر باعث شده است تا استانداردها و طبقه بندي هاي مختلفي نيز براي اين گروه از روانكارها توسط مراجع مختلف ارائه شود.

سه مرجع مهم براي استانداردگذاري در صنعت خودرو و صنايع مربوطه وجود دارد.

• API (آمريکا)
• ACE (اروپا)
• ILSAC (آسيا)

اين مراجع برای موتورهای مختلف استفاده از روغن خاصی را پيشنهاد می‌کنند. نوع موتور، سوخت و سال طراحی موتور از عواملی هستند که در انتخاب روغن برای آن نقش مهمی دارند. رشد و پيشرفت‌ صنعت روانکار در سال‌های اخير نسبت به دهه‌های قبل بسيار بيشتر بوده است و طراحی‌های جديد موتورهای خودرو و موتورهای صنعتی روز به روز نياز به روانکارهای جديدتر را بيشتر می‌کند.

طبقه‌بندي API

(اين طبقه بندي از پركاربرد ترين و مهمترين طبقه بندي ها مي باشد)

ميزان پالايش روغن‌پايه و نوع آن و همچنين مقدار مواد افزودني در طبقه‌بندي‌ها و انتخاب روغن‌موتور مناسب نقش دارند. سازمانها و نهادهای مختلفی روغن موتور را از لحاظ کيفی طبقه‌بندی کرده‌اند كه يکی از مهمترين طبقه‌بندي ها را API ارائه كرده است. اولين ويرايش اين طبقه‌بندی در سال 1930 ارائه شد كه در آن روغن موتورهاي بنزيني با علامت "S" و روغن‌هاي موتورهاي ديزلي با علامت "C" نشان داده مي‌شوند. نوع طبقه‌بندي در اين سيستم به نحوي است که اجازه مي‌دهد تا طبقه‌بندي‌هاي جديد براحتي به آن اضافه شوند. به‌دليل تغيير در طراحي موتورها و تکنولوژي جديد طراحي، بتدريج سطوح با کيفيت کمتر از رده خارج شده و سطوح جديد اضافه مي‌شوند. در سيستم طبقه‌بندي "S"، پايين‌ترين سطح کيفی با SA شروه شده و به اين ترتيب سطوح بعدي با SB، SC و... نشان داده مي‌شوند. البته در اين سيستم از علامتهاي SI و SK استفاده نشده‌است. در سيستم طبقه‌بندي "C" نيز از حروف A، B، C و... و همچنين از اعداد براي علامت‌گذاري استفاده مي‌شود.
در دهه اخير ملاحظات زيادي جهت حل مسائل زيست محيطي روغن‌ها صورت گرفته است و روغن‌هاي جديدتر با سطوح کيفي بالاتر سازگاري بيشتر و بهتري با محيط زيست دارند. کيفيت روغن موتور‌های جديد همانطور که در نمودارهای زير مشخص است رشد نمايي داشته و در سال‌هاي اخير توجه بيشتري به سطح کيفي اين روغن‌ها شده است.
همچنين API طبقه‌بندي‌هايي را بر اساس سطوح کيفي ترکيبي ارائه داده است كه با ذكر يك مثال توضيح مي دهيم.API SG/CF سطح کيفيتي است که در آن روغن و مواد افزودني طوري فرموله مي‌شوند که روغن شرايط سطوح کيفي SG و CF را داشته باشد. و همچنين API SH/CG-4 يک سطح کيفي بسيار مرغوب است که براي هر نوع موتور ديزلي توربوشارژ و بنزيني که تحت شرايط سخت کار مي‌کند مناسب مي‌باشد. با توجه به اينکه با گذشت زمان طراحي موتورها روز به روز جديدتر و پيشرفته‌تر مي‌شود سطوح کيفي روغن‌ها نيز روز‌ به روز بالاتر رفته و روغن‌هايي با مرغوبيت بيشتر به بازار عرضه مي‌شوند.

لازم به ذکر است تمام روغن‌هايي که در طبقه بندي سطوح کيفيت API قرار مي‌گيرند بايد آزمون‌هاي لازم را گذرانده باشند. و روغن‌هايي با يک سطح کيفيت که توسط شرکت‌هاي مختلف توليد شده‌اند بايد با هم قابل مقايسه باشند. در غير اين صورت هرگونه تفاوت در عملکرد دو روغن با سطح کيفيت يکسان متوجه شرکت‌هاي توليد کننده روغن خواهد بود.

طبقه بندي روغن موتور بر اساس ويسكوزيته

گرانروي اولين و مهمترين ويژگي است که در کار با روغن‌ها بايد در نظر گرفته شود. داشتن گرانروي مناسب براي روغن موتور در شرايط مختلف دمايي کارکرد، جهت روانکاري صحيح قطعات متحرک موتور الزامي است. در لحظه‌اي که موتور روشن مي‌شود حرارت آن حدوداً برابر با درجه حرارت محيط است ولي بتدريج با کار کردن موتور، درجه‌حرارت بالا مي‌رود. پس بايد گرانروي روغن موتور را در شرايط مختلف دمايي در نظر گرفت. انجمن مهندسين خودرو (SAE) طبقه‌بندي روغن‌هاي موتور را برحسب گرانروي و درجه حرارت انجام داده است.

در سيستم‌ طبقه‌بندي گرانروي SAE روغن‌هاي مناسب براي استفاده در درجه‌حرارت‌هاي پايين با حرف W (Winter) مشخص مي‌شوند. روغن‌هايي که در درجه خود داراي حرف W نيستند براي هواي معتدل و گرم و براي کار موتور در درجه‌حرارت نرمال مناسبند. در هواي سرد بايد از روغنی با درجه گرانروي پايين استفاده کرد. در صورت استفاده از چنين روغني، موتور به راحتي روشن مي‌شود و روغن سريع به تمام قطعات موتور رسيده و عمل روغنکاري بدرستی صورت مي‌گيرد. اما در هواي گرم روغن با گرانروی کم بسيار رقيق شده و نمي‌تواند لايه مناسب براي روغنکاري را ايجاد کند. براي دماهاي بالا نيز بايد از روغني با درجه گرانروي بالا استفاده کرد تا روغن در دماهای بالا بيش از حد رقيق نشود. از طرفی وقتي دما کمي پايين مي‌آيد موتور سرد ‌شده و اگر گرانروی روغن بالا باشد، روغن قابليت پمپ شدن خود را از دست می‌دهد. بنابراين روغن با سرعت مناسب به همه قطعات نمي‌رسد. همينطور هنگام روشن شدن نيز مشکل ايجاد می‌کند. براي اينکه چنين مشکلي به وجود نيايد روغن‌هاي چنددرجه‌اي ساخته شده‌اند.

روغن‌هاي چند درجه‌اي از مخلوط کردن يک روغن با گرانروي کم با پليمرهاي بهبوددهنده شاخص گرانروي به‌دست مي‌آيند. مثلاً وقتي اين پليمرها به اندازه‌اي که براي رسيدن به گرانروي SAE 40 لازم است، به روغني با گرانروي SAE 15W اضافه شود، روغن به‌دست آمده در درجه‌حرارت‌هاي پايين مانند روغن SAE 15W عمل مي‌کند ضمن اينکه در دماهاي بالا خواص روغن SAE 40 را نيز دارد. اين روغن SAE 15W-40 است که در گستره‌ي دمايي نسبتاً زيادي کاربرد خواهد داشت. در واقع گرانروي اين روغن‌ها متناسب با دما تنظيم مي‌شود.

استفاده از روغن‌هاي چنددرجه نسبت به روغن‌هاي تک درجه مزيت‌هايي دارد که بعضي از آنها عبارتند از:

• راحت‌تر روشن شدن موتور که در نتيجه‌ آن كاهش سايش موتور، افزايش عمر استارت و باتري را خواهيم داشت
• کاهش مصرف سوخت (در بعضي موارد ممکن است تا 3% روي مصرف سوخت تأثير بگذارد.)
• استفاده از يک روغن در تمام طول سال و راندمان عالي در درجه‌حرارت‌هاي بالا
• کاهش ميزان روغن‌سوزي استفاده از مواد پليمري بعنوان ماده افزودني به روغن‌موتور در موتورهاي ديزلي تأثير بسزايي در کاهش روغن‌سوزي دارد. بعضي از اين پليمرها در درجه‌حرارت‌هاي بالا مي‌سوزند و لايه‌هايي از کربن در شيار رينگ روغن ايجاد مي‌کنند که به آب‌بندي آن کمک مي‌کند.

برای انتخاب یک روغن موتور خوب ، عوامل و پارامترهای مختلفی باید مدنظر قرار گیرد. یک روغن موتور مرغوب ،‌دارای گرانروی مناسب و ضریب اصطکاک بسیار پایین بوده و توانایی روانکاری بخش های مختلف و قطعات متحرک موتور را داراست .با خرید روغن موتور شل میتوان به آن تحقق بخشید.

روغن از زمان شروع بکار موتور در معرض اکسیده شدن و تجزیه حرارتی قرار گرفته و روغن پایه آن آلوده شده و از کیفیت آن کاسته می شود وهمچنین مواد افزودنی استاندارد آن نظیر مواد افزودنی پاک کننده نیز، مصرف می شوند . در این حالت خاصیت روانکاری ، پاک کننده و جذب ذرات معلق و ناخالصی ها ، کاهش می یابد لذا به این دلیل باید بعد از اتمام خواص روغن‌موتور در زمان‌های مختلف بسته به نوع روغن نسبت به تعویض آن اقدام کرد.

به طور کلی روغن موتور شل وظایفی مانند : کاهش سایش قطعات موتور ، خنک نمودن قطعات داخلی موتور ، تمیز نگهداشتن قطعات داخل موتور از دوده و ترکیبات حاصل از تجزیه روغن و رسوبات بین قطعات ، آب بندی بین سیلندر و پیستون ، محافظت قطعات موتور در مقابل خوردگی و کارکرد بهینه قطعات متحرک موتور در دماهای مختلف را بر عهده دارد .

دسته بندی روغن موتور شل بر اساس درجه گرانروی :

ویسکوزیته یا گرانروی ، مقاوت سیال در مقابل جاری شدن است . از لحاظ گرانروی ، روغن به دو بخش تقسیم می شود .دسته اول به عنوان تک درجه ای و دسته دوم به عنوان چند درجه ای یا چهار فصل شناخته می شوند. با توجه به پیشرفت پیشرانه خودرو های روغن موتور های تک درجه ای به فراموشی سپرده شده اند و بازار در اختیار روغن موتور های چهار فصل است.روغن موتور های چار فصل شل معمولا بر اساس استاندارد SAE (انجمن مهندسی خودرو) دسته بندی می شوند .

کد اعلامی از سوی این انجمن شاید یک حرف و دو عدد می شود.در این کد عدد قبل از W نشان دهنده گرانروی روغن موتور در دمای پایین بوده و هرچه این عدد کمتر باشد ، قابلیت استفاده در دمای پایین تر را دارا است . عدد بعد از W ، نشان دهنده گرانروی در دمای بالا بوده و هرچه این عدد بزرگتر باشد ، روغن در دمای بالاتر چسبنده تر و سفت تر خواهد بود .

لیست محصولات شل

گریس شل آلبیدا ای پی
روغن شل الکسیا 50
روغن شل الکسیا ایکس 50
گریس شل آلوانیا ای پی 0
گریس شل آلوانیا ای پی 00
گریس شل آلوانیا ای پی 1
گریس شل آلوانیا ای پی 2
گریس شل آلوانیا اچ دی ایکس 2
گریس شل آلوانیا آر ال 1
گریس شل آلوانیا آر ال 2
گریس شل آلوانیا آر ال 3
گریس شل آلوانیا WR 1
گریس شل آلوانیا WR 2
روغن شل آرجاینا اس 30
روغن شل آرجاینا اس 40
روغن شل آرجاینا تی 30
روغن شل آرجاینا تی 40
روغن شل آرجاینا ایکس 40
روغن شل آرجاینا ایکس ال 40
سیال شل کلیبریشن سی
سیال شل کلیبریشن S9365
روغن شل کاپرینوس اچ تی دی 40
روغن زنجیر شل کسیدا 1000
روغن زنجیر شل کسیدا 150
گریس شل کسیدا ای پی اس 2
روغن شل کسیدا جی ال 220
روغن شل کسیدا جی ال 460
گریس شل کسیدا اچ دی اس 2
روغن شل کسیدا اچ اف 100
روغن شل کسیدا اچ اف 15
روغن شل کسیدا اچ اف 32
روغن شل کسیدا اچ اف 68
روغن شل کسیدا اچ تی 32
روغن شل کلاووس 46
روغن شل کلاووس 68
روغن شل کلاووس جی 100
روغن شل کلاووس جی 32
روغن شل کلاووس جی 46
روغن شل کلاووس جی 68
روغن شل کلاووس جی100
وغن شل کلاووس آر 68
روغن شل کامپتلا 100
روغن شل کامپتلا اس 46
روغن شل کامپتلا اس 68
روغن شل کورنا ای پی 100
روغن شل کورنا ای پی 68

چرا روغن موتور باید تعویض گردد:

روغن از زمان شروع کار موتور در معرض اکسیده شدن و تجزیه حرارتی و اب و سوخت خام قرار دارد.لدا روغن پایه ان شروع به الوده شدن و از دست دادن کیفیت خود می نمائید.و از طرفی مواد افزودنی ان نیز رفته رفته مصرف می شوند.مثلا مواد افزودنی پاک کننده ظرفیت معینی برای جذب و معلق نگه داشتن ذرات دارد.جالب است بدانید به ازای مصرف یک لیتر بنرین ;یک لیتر اب تولید می شود که مقداری از ان به صورت بخار از اگزوز خارج می شودو مقداری از ان نیز به روغن اضافه می شود.

ایا سیاه شدن روغن نشاندهنده رمان مناسب برای تعویض روغن است؟

بسیاری تصور میکنند که سیاه شدن روغن دلیل خراب شدن ان است.در صورتیکه عکس ان صادق است.یعنی اگر در یک دستگاه سالم روغن پس از مدتی استفاده سیاه نشدمی باید ان را تعویض نمود. در یک موتور سالم زود سیاه شدن روغن بعلت خاصیت پاکنندگی روغن موتور است;یعنی ماده افزودنی پاک کننده در روغن موتور ;دوده حاصل از احتراق را در خود بصورت معلق نگه می دارد و طبعا سیاه می شود.اگر روغن موتور شما دیر سیاه شده باید نگران شد.بدین معنی که روغن قدرت جدب و معلق نگه داشتن دوده ها و مواد زائد را ندارد. واین دوده ها و الودگی ها روی قطعات موتور و لابلای انها ته نشین شده و باعث عدم انتقال حرارت –سائیدگی –رینگ چسباندن و روغن سوزی بیش از اندازه و کاهش تراکم گاز و کشش موتور خواهد شد.

عوامل موثر در مدت کارکرد تعویض روغن موتور :

1-شرایط کار دستگاه و موتور ان

2-کیفیت مکانیکی موتور به ویژه سیستم سوخت رسانی و انژکتورها و نیز وضیعت برق ان

3-کیفیت روغن موتور و سوخت مصرفی

4-کیفیت فیلترهای هوا و روغن

5-نوع و مدل و سال ساخت موتور و خودرو

6-مدت زمانی که روغن در کارتر می ماند

منظور از شرایط کار موتور و خودرو چیست؟

1-سرعت خیلی زیادخودرو(تخته گاز رانندگی کردن)

2-رانندگی با بارزیاد ودر سر بالائیها و یدک کشیدن ها

3-زیاد در جا کارکردن موتور (مثل ترافیک سنگین)

4-رانندگی در سرما ;قبل از اینکه موتور کمی گرم شده باشد

5-به طور مستمر مسافتهای کوتاه را طی کردنوخودرو را خاموش و روشن کردن به ویژ در سرما

6-رانندگی در هوائی که خیلی مرطوب و یا خیلی گرد وغبار داشته باشد

لذا در این شرایط توصیه می گردد که روغن موتور زودتر تعویض گردد . با توجه به تجربیات موجود رعایت این نکته برای طول عمر موتور توصیه می گردد

نوع و کیفیت سوخت چه نقشی در تعویض روغن دارد؟

سرب موجود در بنزین که برای بهسوری بهتر به بنزین اضافه می شد پس از ورود به روغن باعث اکسید شدن سریعتر روغن می گردید.در حال حاض این ماده از بنزین موجود در کشور حذف گردیده است.بنزین با اکتان پایین نیز به دلیل عدم یک احتراق کامل باعث اضافه کردن دوده بیشتر به روغن می گردد.استفاده از بنزینهای سوپر نیز این مورد را تاحدودی کاهش می دهد.

ایا نوع روغن نقش مهمی در مدت زمان تعویض خواهد داشت؟

عموما با بالا رفتن مدل خودروها شرایط موتور نیز ار لحاظسرعت و راندمان حجمی و در نتیجه فشار وارده و درجه حرارت ایجاد شده بالاتر می رود.سازندگان سعی نموده اند علاوه بر ساخت روغن های متنایب با مدل های جدید روغن هائی نیز بسازند که مدت زمتن تعویض ان نیز بیشتر باشد.لذا معتبرترین مرجع برای تعویض روغن سازنده موتور است.سازندگان موتور معمولا موتور را برای حالت عادی (با شدت کار منوسط)ذکر می کنند.بدیهی است اگر شرایط کار موتور سخت تر شود باید زمان تعویض روغن را کاهش داد.

عدد بازی یک روغن موتور مستقیما در ارتباط با ذخیره قلیائیت روغن و بویژه افزودنی های پاک کننده (دترجنت) فوق بازی می باشد. این افزودنی ها به خنثی سازی اسید های تشکیل شده در اثر واکنش سوخت و گازهای ایجاد شده و همچنین اسیدهای تشکیل شده ناشی از شکست ساختار هیدروکربنهای روغن کمک می کنند. همچنین هدف دیگر دترجنت ها تمیز کردن رسوبات ایجاد شده از قطعات موتور می باشد.

کلسیم سولفونات افزودنی دترجنت مرسوم و معمول در اغلب روغهای موتور می باشد، هنگامیکه این افزودنی ها می سوزند باقمانده خاکستر از خود به جا می گذارند. در شرایط عادی این خاکستر نگران کننده نخواهد بود زیرا که در تعویض روغن قابل حذف می باشد اما زمانی مشکل ساز خواهد بود که تعویض روغن به فراموشی سپرده شده یا فواصل تعویض روغن طولانی گردد.

کلیه روغن موتورها با یک عدد بازی اولیه که متناسب با مقدار افزودنی دترجنت افزوده شده به روغن می باشد شروع به کار می کنند. عدد بازی بالا بدین معنی است که مقادیر بیشتری از این افزودنی های دترجنت در روغن وجود دارد. با سپری شدن طول عمر روغن و تشکیل اسیدها، عدد بازی کاهش می یابد این کاهش در عدد بازی زمانی نگران کننده خواهد بود که به 50 درصد مقدار اولیه خود برسد. این حالت بهترین زمان تعویض روغن می باشد اما اگر روغن در داخل موتور به حال خود رها شود اسیدی تر شده و منجر به آسیب های ناشی از خورندگی و ایجاد خاکستر می گردد.

اغلب روغن موتورهای جدید به منظور رعایت استانداردهای زیست محیطی با میزان خاکستر پایین فرموله می شوند. ادغام میزان خاکستر کمتر با میزان سولفور کمتر در سوخت تا حد زیادی تمایل به تشکیل خاکستر را پایین می آورد. با این حال اگر روغن بیش از طول عمر مفید آن در سیستم باقی بماند تشکیل خاکستر همچنان امکانپذیر خواهد بود.

مسئله ای که در رابطه با پاک کننده های موتور های دیزلی وجود دارد اینست که این افزودنی ها از نظر شیمیایی فعال بوده و لایه های تشکیل شده توسط سایر افزودنی ها روی قطعات را از بین می برند که موجب آسیب و افزایش سایش موتور می گردد. این لایه های افزودنی در لحظه شروع موتور هنگامیکه روانکاری فقط متکی به این لایه ها می باشد برای محافظت و مراقبت از موتور دارای اهمیت می باشند.

پاک کننده های موتور ممکن است اثرات سوء بر روغن داشته باشند از قبیل کاهش ویسکوزیته و خنثی سازی افزودنی ها. به هر حال پاک سازی خاکستر به روش مکانیکی و انجام تعویض روغن در فواصل زمانی کوتاه برای کمک به افزودنی های دترجنت در پاک کردن موتور در طول زمان روش بهتری خواهد بود.

در حال حاضر روغن موتور خودرو به ۳ نوع کلی تقسيم می شوند :

الف : مينرال ( ارگانيک ) ب : سنتتيک ج : نيمه سنتتيک (Premium )

الف - مينرال :

روغنی است که بر پايه نفت خام ساخته می شود و همان روغنی است که سالهاست در خودروها بکار برده می شود و همه ما با آن آشنايی داريم .

ب - سنتتيک :

روغنی است که از ترکيبات شيميايی يا پوليمراسيون هيدروکربنها (Olefins ) توليد می شود و نه با تصفيه نفت خام ، اين نوع روغن ، اولين بار برای موتورهای جت بکار گرفته شد که بدليل مزايايی که اين نوع روغن نسبت به نوع مينرال داراست در ساليان اخير مصرف آن در خودروها نيز فزونی يافته است . روغنهای سنتتيک انواع مختلف با مواد تشکيل دهنده متفاوتی دارند که اين امر آنها را از لحاظ کيفيت و نوع مصرف نيز با يکديگر متمايز می سازد ، از بين صدها نوع روغن سنتتيک با فرمولاسيون های مختلف که هر يک محاسن و معايبی را نيز دارا هستند ، نوعی که بر پايه Polyalphaolefins يا به اختصار ( PAO ) ساخته می شود و مقادير کمی هم Ester در خود دارد ، دارای کارآيی و مقبوليت بيشتری است .

از مزيت های اکثر روغن های سنتتيک می توان موارد زير را ذکر کرد :
۱- کاهش مصرف روغن بدليل عمر بيشتر روغن
۲- غير خورنده و غير سمی بودن
۳- تبخير شوندگی پايين
۴- دمای سوختن بالا
۵- مقاومت در برابر اکسيداسيون بالا
۶- دارا بودن شاخص ويسکوزيته بالا به صورت طبيعی ( عکس العمل سريع در مقابل تغييرات دما )
۷- کاهش مصرف سوخت تا ۲/۴ درصد
۸- نقطه روان شدن پايين
۹- قابليت استفاده از روغنهای با گستره ويسکوزيته زياد بدون نگرانی از شکست پليمرها ( در ادامه توضيح داده خواهد شد )
عيب اين نوع روغنها نيز ، قيمت بالای آنها و عدم تطابق کامل با موتورهای با تکنولوژی قديمی است .

ج - نيمه سنتتيک :

مخلوطی است از روغن سنتتيک و مينرال ( ارگانيک ) ، اين نوع روغن کيفيت روغنهای سنتتيک را ندارد اما در شرايط سخت ؛ نظير دماهای بالا و يا بار زياد عملکرد بهتری نسبت به نوع مينرال داراست و بيشتر برای وانتها و SUV ها مصرف می شود و قيمت آن نيز کمی بيشتر از مينرالهاست .
برای آگاهی از اينکه کداميک از روغنهای فوق برای خودروی شما مناسب است ، بهترين منبع و مأخذ دفترچه راهنمای خودرو يا برچسبهای داخل محفظه موتور می باشد ( در صورتيکه نوع روغن مشخص نشده ، معنای آن استفاده از همان نوع قديمی مينرال است ) . استفاده از روغن مينرال يا نيمه سنتتيک برای موتوری که تنها استفاده از روغن سنتتيک در آن توصيه شده ، می تواند برای موتور خطر آفرين باشد ، اما در مقابل استفاده از روغنهای سنتتيک يا نيمه سنتتيک برای موتورهايی که برای استفاده از نوع مينرال طراحی شده اند ( موتورهای قديمی ) با تمهيدات خاصی ، از نظر توليد کنندگان روغنهای سنتتيک بلا مانع است . اما بسياری از متخصصين بدلايل زير اين کار را نيز اشتباه و مضر می دانند :
۱- هر يک از انواع مختلف روغنهای سنتتيک با توجه به فرمول شيميايی ، قابليت تطابق با برخی انواع لاستيکها و الاستومرها را نداشته و در نتيجه اگر از روغن سنتتيکی با فرمول خاصی برای موتوری با واشرها و درزبندهايی که با آن فرمول روغن سازگار نباشد ، استفاده شود باعث نشتی روغن و مسائلی از اين قبيل خواهد شد ( روغنهای مينرال باعث تورم واشرها و جلوگيری از نشتی آنها می شوند ، اما روغنهای سنتتيک در مورد برخی انواع واشرها دارای اين خاصيت نيستند و حتی برخی از آنها ، باعث خورده شدن برخی انواع واشرها ، می شوند ) در این راستا حتی استفاده از روغن سنتتيک با مواد تشکيل دهنده ای متفاوت از آنچه در دفترچه راهنمای خودرو درج شده ، برای خودروهايی که با اين نوع روغن کار می کنند نيز می تواند خطر ساز باشد ، چه رسد به استفاده از اين نوع روغنها در موتورهايی که بر پايه استفاده از روغن مينرال طراحی شده اند ، بعنوان مثال روغن سنتتيک بر پايه Polyglycol با پلی استرها ، پلی کربنيکها ، ABS ، پلی ونيل کلرينها ،Polyphenylene Oxide ( همگی پلاستيک هستند ) و Buna S ، بوتيل ، Neoprene و لاستيک طبيعی ( همگی الاستومر هستند ) سازگاری خوبی ندارد و يا روغن سنتتيک بر پايه PAO نيز که اکثر روغنهای سنتتيک موجود در بازار بر اين پايه هستند ( بدليل شباهت زياد به خواص روغنهای مينرال ) با لاستيک طبيعی ، EPDM ، بوتيل و Buna S که همگی الاستومر هستند ، سازگاری ضعيفی دارد ، ليست برخی از انواع روغنهای سنتتيک و قابليت تطابقشان با انواع الاستومرها و لاستيکها ، همچنين حلاليت هر کدام در افزودنيها و لجن موتور به همراه خواص و عدد VI ( در ادامه بررسی خواهد شد )
۲- روغنهای سنتتيک در مقايسه با روغنهای مينرال با لايه نازک تری بر روی قطعات موتور می نشيند ( به همين خاطر فاصله قطعات ثابت و متحرک موتور هايی که با روغن سنتتيک کار می کنند کمتر می باشد ) از اينرو استفاده از اين نوع روغن برای موتورهايی که با تکنولوژی قديمی مينرال طراحی شده اند ، باعث نشتی پيستون خواهد شد . البته اين مورد از طرف سازندگان روغنهای سنتتيک با دلايل قابل قبولی رد می شود ، اما در عمل اين مشکل ، درباره خودروهای قديمی ديده شده .
به هر روی در صورتی که سالهاست از روغن مينرال استفاده می کنيد و خودرويتان دارای تکنولوژی قديمی است ، از استفاده از اين نوع روغنها بپرهيزيد ، اما درصورتيکه دارای خودرويی با تکنولوژی نسبتا جديد هستيد و از بی خطر بودن تعويض روغن از مينرال به سنتتيک يا نيمه سنتتيک اطمينان داريد ، از نوعی که برپايه PAO ساخته شده استفاده نموده و اين موضوع را نيز از ياد نبريد که با تعويض روغن از مينرال به سنتتيک باعث می شويد رسوبات پخته شده روغنهای مينرال از روی قطعات موتور کنده شده و در موتور غوطه ور گشته و پس از مدتی موتور را از کار بيندازد ، به همين خاطر قبل از اين تعويض بايد موتور را يا به طور کامل رسوب زدايی نموده و يا اينکه از روغنهای فلاشينگ ( Flush Oil ) استفاده نماييد ( اين نوع روغن فقط مخصوص تميز کردن موتور می باشد ) به اين ترتيب که روغن مينرال را بدون تعويض ف_ * ل*_ ت ر تخليه کرده و روغن فلاشينگ را جايگزين نموده و اجازه دهيد موتور به مدت ۲۰ دقيقه درجا کار کند ، پس از آن ميتوانيد روغن فلاشينگ را تخليه کرده ، ف_ * ل*_ ت ر را تعويض نموده و روغن سنتتيک يا نيمه سنتتيک را جايگزين نماييد .

چند نکته :

· روغنهای نيمه سنتتيک ، همانگونه که ذکر شد مخلوطی هستند از روغن مينرال و سنتتيک و می توانند همان مشکلات روغن سنتتيک را برای موتورهای ساخته شده برای روغنهای مينرال پديد آورند .
· در خودروهايی که استفاده از روغن سنتتيک در آنها توصيه شده ، حتما از نوع مشخص شده استفاده نماييد و درصورتيکه به جهت قرارداد شرکت توليد کننده با شرکت نفتی خاصی ، تنها نام روغن مربوطه در دفترچه راهنما ذکر شده و از توضيح بيشتر در مورد آن خودداری شده ، و بر روی ظرف آن روغن هم توضيحی درباره نوع مواد تشکيل دهنده ، داده نشده ، تنها از همان نوع روغن استفاده نماييد .
· در صورتی که به تعويض نوع روغن از مينرال به سنتتيک در خودروی خود اصرار داريد ، نوعی که اکثر روغنهای سنتتيک موجود در بازار را شامل می شود ، يعنی PAO را ، انتخاب نماييد ، چرا که بيش از ديگر انواع روغنهای سنتتيک به نوع مينرال شبيه است .

کيفيت روغن را جدي بگيريد

يکي از عمده وظايف روغن موتور حفاظت از موتور اتومبيل و اجزاي داخلي آن است، بنابراين هرچه سطح کيفي بالاتري براي موتور اتومبيل انتخاب کنيم درواقع به خودمان خدمت کرده ايم.
انستيتو نفتي آمريکا API براي طبقه بندي روغن ها بر چسب کيفيت و فناوري ساخت آنها کد بندي خاصي را از دو حرف لاتين در نظر گرفته است.
در اين کدگذاري حرف C مشخصه خودروهاي ديزلي و حرف S بيانگر بنزيني بودن اتومبيل است و حرف دوم، نشان دهنده سطح کيفيت روغن درنظر گرفته شده و از حرف A در زبان انگليسي آغاز مي شود. به اين مفهوم که حرف A پايين ترين سطح کارايي و بالا رفتن حروف سطح کارايي مناسب و به روز روغن را نشان مي دهد. مانند SG، SJ، SL، SMو... سطوح کارايي بالاتر، نشان از ميزان افزودني هاي بيشتر در روغن بوده و در تست آزمايشگاهي و عملکردي، شرايط سخت تري را تحمل مي کنند.

انتخاب روغن مناسب

از آنجا که از لحظه استارت زدن تا لحظه خاموش کردن خودرو، روغن موتور بايد حضوري مداوم و موثر داخل پيشرانه اتومبيل داشته باشد، در انتخاب آن کاملا دقت کنيد، در حالي که کيفيت مناسب روغن موتور به عوامل مختلفي بستگي دارد که بايد تک تک آنها را مورد بررسي قرار دهيد و پس از آن دست به جيب شويد. يک روغن موتور مرغوب، داراي گرانروي مناسب و ضريب اصطکاک بسيار پايين بوده و توانايي روانکاري بخش هاي مختلف و قطعات متحرک موتور را دارد.
ضمنا روغن موتور علاوه بر سازگاري با ترکيبات پليمري موجود بايد داراي اثرات بازدارندگي خوبي در مقابل زنگ زدگي، خوردگي، اکسيداسيون و سايش باشد. به طور کلي روغن هاي موجود بازار به دو گروه تک درجه اي MonoGrade و چهارفصل Multi Grade تقسيم بندي مي شود که امروزه با توجه به تکنولوژي مورد استفاده در موتورهاي امروزي، گروه دوم همواره از سوي کارشناسان توصيه مي شود.
انجمن مهندسي خودرو، روغن هاي موجود بازار را مطابق طبقه بندي SAE تقسيم بندي کرده است، به صورتي که با نمادي شامل دو عدد و يک حرف لاتين مشخص شده اند.
در اين تقسيم بندي عدد قبل از حرف W نشان دهنده گرانروي روغن در دماي پايين است و هرچه کمتر باشد روغن مورد نظر در دماي کمتري قابل استفاده است، اما در مقابل عدد بعدي که نشان دهنده گرانروي در دماي بالا براي روغن است هرچه بيشتر باشد روغن مذکور در دماي بالاتر چسبندگي بيشتري خواهد داشت.به عنوان مثال 20w نشان دهنده ويسکوزيته روغن در دماي پايين و w50 ويسکوزيته در دماي بالاست. به عبارت ديگر روغن 20W50 مي تواند براي دماي پايين تر از دماي انجماد تا بالاتر از 100 درجه مورد استفاده قرار گيرد و براي خودروهايي که بين شهرستان هاي سردسير و گرمسير تردد مي کنند، مناسب است.

روغن موتور از ترکیب روغن¬های پایه و ادتیوها (افزودنیها) بدست می آید.روغن های پایه روغن استفاده شده در تولید روغن موتور ها انواع مختلفی دارند و میتوان آنها را به پنج گروه دسته بندی کرد. روغن-های پایه معدنی(مینرالMineral,)، روغن های پایه سنتتیک(روغن های مصنوعیsynthetic, )، روغن های نیمه سنتتیک(:semi-syntheticکه ترکیبی از روغنهای پایه معدنی و روغنهای سنتتیک هستند)، روغن های پایه گروه 3(:GIIIکه به روغن های پایه نسل جدید معروفند و به نوعی از بهینه سازی روغنهای پایه معدنی بدست می¬آیند و در تولید روغن موتور های جدید از آنها استفاده میشود) وآخرین گروه نیز روغنهای پایه تصفیه¬ای هستند که در ایران جهت تولید روغن موتورهای مونوگرید و روغنهای با سطح کیفیت پایین استفاده میشود در حالیکه روغنهای پایه تصفیه دوم همانند آهنهای قراضه بوده و در کشورهای فوق صنعتی از قبیل ایالات متحده آمریکا خوراک اصلی شرکتهای تولید کننده روغن موتور میباشند، در کشور ما بدلیل پایین بودن دانش فرآوری روغنهای پایه تصفیه، جهت تولید روغنهای موتور با کیفیت بالا از روغن های پایه تصفیه اول یا همان پالایشگاهی که از فرآوری نفت خام بدست میاید، استفاده میشود. ضمنا دانش تولید روغنهای پایه سنتتیک و روغنهای پایه گروه 3 در کشور ما ضعیف بوده یا هنوز بومی نشده است لذا این نوع روغنهای پایه معمولا از کشورهای خارجی وارد میشود.

روغنهای پایه به تنهایی توانایی محافظت از قطعات موتور و انجام عملیات در موتور را ندارند و اگر فرض کنیم که روغن موتور فقط روغن پایه باشد، کارایی آن بیش از 1500 کیلومتر نبوده و بایستی آن را زود به زود تعویض نمود لذا مواد افزودنی مختلفی اختراع گردید که به روغنهای پایه اضافه شده و سبب بهبود کارایی روغن موتور میشود . میتوان گفت که روغن های پایه همانند زرده تخم مرغ در تولید شامپو بوده و و افزودنیها شامل ویتامینها ، نرم کننده ها ، ضدشوره ها، مواد پروتئینی و کف کننده ها میباشد.لذا روغن موتور به معنی ترکیبی از روغنهای پایه و بسته افزودنی ویژه¬ای میباشد که سبب بهبود عملکرد موتور میشود.

مواد افزودنی روغن موتور انواع مختلفی داشته و متناسب با افزایش تعداد مواد افزودنی ، میزان کیفیت کارایی روغن موتور ها افزایش می یابد.پاک کننده¬ها، معلق کننده¬ها، موادضدزنگ، موادضد سایش، مواد ضدفرسایش موتور، مواد ضد کف، مواد خنک کننده و.. از جمله مهمترین مواد افزودنی هستند که به روغن های موتور افزوده میشود، یک روغن موتور خوب بایستی از تمام افزودنیهای بهینه استفاده نماید تا نیاز به مکملهای روغن کاهش یابد و توصیه میشود تاحدامکان از مصرف مکملهای روغن موتور استفاده نشود.

روغن موتورها از نظر میزان مواد افزودنی و نوع آن براساس سطح کیفی و استاندارد جهانی API که علامت اختصاری موسسه نفت آمریکاست دسته بندی میشوند. دراین دسته بندی روغن موتور ها ابتدا به نوع روغنهای سواری که با علامت اختصاری S=Station به معنی سواری یا بنزین سوز، و روغن موتورهای دیزل یا گازوئیل سوز که با علامت اختصاری C=Commercial تقسیم بندی میشود، پس از آنکه مشخص شد این روغن موتور متناسب با چه نوع سوختی است، از حروف لاتینی استفاده میشود که بیان میکند سطح کیفی این روغن موتور چقدر است. این حروف از A شروع و تاکنون به Nختم میشود.به این ترتیبAPI SA, API SB, …, API SL, API SM, API SN که سطح کیفی API SN بیشتر و بالاتر از روغن موتورهای دیگر است. در زمینه روغن موتور های دیزل هم مسئله به این صورت میباشد و روغ موتور API CI-4 سطح کیفیت بیشتری از سطح کیفی CH4و سطح کیفی API CF-4 دارد.

در موتور يك خودرو ، با توجه به وجود انواع مختلف نيروها ، نياز به سيستم هاي مختلف روانكاري است.

در حالت كلي مي توان نيروهاي مكانيكي بين قطعات را به دو دسته اصلي نيروهاي دوراني ـ فشاري و نيروهاي مالشي تقسيم كرد.

نيروي دوراني ـ فشاري در قطعاتي مانند ميل لنگ و ميل سوپاپ به وجود آمده و نيروي مالشي در مناطقي مانند سيلندر ـ پيستون و يا سوپاپ وجود خواهد داشت . مجموعه سيلندر و پيستون به دو طريق روانكاري مي شوند . در حالت اول روغن ازطريق مجراي تعبيه شده روي شاتون ، به جداره سيلندر رسيده و در حالت ديگر با پاشيده شدن روغن توسط محورهاي ميل لنگ اين كار انجام مي شود . در نهايت روانكار با ايجاد لايه اي مناسب بين رينگ، پيستون و جداره سيلندر علاوه بر جلوگيري از تماس مستقيم سطوح ، از فرار گازهاي متراكم درون محفظه احتراق جلوگيري كرده و سپس توسط رينگ روغن جارو شده و به كارتر مي ريزد . ازطرف ديگر ، سيستم روانكاري در قطعاتي مانند ميل لنگ و ميل سوپاپ با روش مذكور متفاوت بوده و با توجه به نوع محورها و ياتاقان ها (ازنظر تحرك) روانكاري انجام مي گيرد.

 فروش انواع روغن های صنعتی در شرکت پرشین اویل

ياتاقان هاي ثابت ميل لنگ روي محور اصلي آن قرارگرفته و توسط مدار اصلي روغن تغذيه مي شوند. در حالي كه ياتاقان هاي متحرك (محور لنگ) ازطريق كانال هايي كه از محورهاي ثابت به آنها مي رسد ، روانكاري مي شوند. نكته بسيار مهمي كه در ارتباط با روانكاري ياتاقان و ميل لنگ وجود دارد ، سرعت چرخش (دور) ميل لنگ درون ياتاقان است. در ابتداي استارت هنگامي كه دور موتور صفر است ، ميل لنگ روي ياتاقان تكيه كرده و به تدريج با افزايش سرعت گردش ميل لنگ (با توجه به لقي بين ياتاقان و ميل لنگ) روغن به زير محور ميل لنگ كشيده شده و آن را بلند مي كند . بنابراين هرگز نبايد اجازه داد كه دور موتور از حد معيني (بخصوص تحت بار زياد) كمتر شود كه با انتخاب دنده مناسب و سنگين مي توان اين مسئله را حل كرد . از نكات ديگر در ارتباط با روانكاري ميل لنگ ، نشت روغن از انتهاي ميل لنگ و ورود آن به قسمت فلايويل و صفحه كلاچ است كه براي جلوگيري از اين امر از كاسه نمد استفاده مي شود. به همين دليل بازرسي و تعويض كاسه نمدها درصورت لزوم ، از عوامل مؤثر در عملكرد صحيح صفحه كلاچ و فلايويل است.

روغن و نقش آناليز آن در مراقبت از وضعيت موتور ديزل

استفاده از برنامه آناليز روغن يكي از روشهاي ‏موفق و مورد تاييد براي مراقبت از وضعيت ماشين آلات و جلوگيري از آسيب ديدگي قطعات آنها درطول 3 دهه گذشته بوده است.‏

روغن موتور كه يكي از اجزاي مصرفي موتورهاي احتراق داخلي است، عمر محدودي دارد و بايد پس از مدت زمان معيني، روغن موتور نو جايگزين آن شود. اما ‏آن چيزي كه همواره مورد بحث قرار دارد زمان دقيق تعويض روغن موتور است. ‏در گروه روغن موتورها پارامتري به نام ذخيره قليائيت كل(TBN) با واحد ‏mg KOH/g‏ ‏وجود دارد كه يكي از ويژگيهاي بارز هر روغن موتور است. اين عدد در هر روغن ‏نشان دهنده خاصيت قليايي آن روغن و يا بعبارت ديگر توانايي آن روغن براي خنثي كردن ‏اسيدهاي تشكيل شده درون روغن، ناشي از اكسيداسيون روغن يا ديگر عوامل است كه در اثر ‏كاركرد روغن موتور ايجاد مي شوند.

براي تعيين زمان دقيق طول عمر يك روغن موتور بايد از ‏TBN‏ روغن نو يا روغن كاركرده مطلع شويم. هنگاميكه از زمان استفاده از روغن موتور مي ‏گذرد، ‏TBN‏ روغن افت مي كند. اين پديده نشان دهنده كاهش توانايي روغن براي مقابله با ‏مواد اسيدي و يا تمام شدن مواد افزودني پاك كننده روغن موتور است. تجربه نشان مي دهد، هنگامي كه ميزان ‏TBN‏ روغن به نصف ‏TBN‏ روغن نو مي رسد، بهترين زمان تعويض روغن ‏موتور فرا مي رسد. در حال حاضر اندازه گيري ‏TBN‏، تنها در آزمايشگاههاي روغن امكان پذيراست. به همين دليل براي تعيين ‏TBN‏ روغن، بايد از روغن موتور نمونه گيري و به آزمايشگاه ارسال ‏شود. ‏از طرف ديگر امروزه در برنامه هاي پيشرفته مراقبت از وضعيت، به روغن موتوري كه با بسياري ‏از قسمتهاي حساس درون يك موتور در تماس است به چشم يك منبع پر ارزش اطلاعات ‏مي نگرند. بدين منظور ميزان و نوع ذرات فلزي موجود در نمونه روغن را با روش ‏اسپكتروسكوپي يا روشهاي مشابه تعيين مي كنند. ذرات فلزي روغن نو نشان دهنده مواد ‏افزودني موجود در آن است. ولي هنگامي كه روغن درون موتور شروع به كار مي كند، ذرات ‏فلزي ناشي از سايش قطعات موتور مانند ميل سوپاپها، پيستون و ياتاقان هاي ميل لنگ در ‏روغن موتور افزايش مي يابد. هنگامي كه اين مقادير از حد مشخصي كه در جداول و برنامه ‏ها تعيين شده است فراتر رفت، به مسئول مربوط گوشزد مي شود كه چه قطعاتي از موتور در ‏حال سايش است و براي حل اين مشكل يا بايد روغن موتور را تعويض كرد يا نسبت به ‏رفع مشكل مكانيكي موتور اقدام كرد.

انواع خوردگي و معيارهاي تقسيم بندي آن

در طول ساليان گذشته، مهندسان و دانشمندان خوردگي دريافته اند كه خوردگي در انواع گوناگوني كه شباهتهاي معيني به يكديگر دارند و به گروههاي مشخصي تقسيم شده اند، ظاهر مي شود كه بسياري از آنها منحصر بفرد نيستند، ولي ساز و كارشان از نظر ويژگيها، شباهتهاي زيادي دارند.

رايج ترين و آشناترين دسته بندي انواع خوردگي توسط فونتا و گرين ارايه شده است. اساس اين طبقه بندي، شكل ظاهري فلز خورده شده است. در اين تقسيم بندي هشت نوع خوردگي به شرح زير به عنوان مهمترين انواع خوردگي برشمرده شده اند:

خوردگي يكنواخت:

اين نوع خوردگي به عنوان نوعي از خوردگي كه به صورت يكنواخت از ضخامت ماده كم مي كند تعريف شده است. برخي از انواع خوردگي ممكن است تحت تأثير سازو كارهاي ديگري اتفاق افتد، اما چون منجر به كم شدن ضخامت مي شود، مي توان آن را تحت عنوان خوردگي يكنواخت مطرح كرد.

خوردگي شياري:

اين نوع خوردگي در بيشتر مواقع در شيارهايي كه در معرض محيط خورنده قرار دارند منجر به خوردگي موضعي شديدي مي شود و معمولاً همراه با حجم هاي كوچك محلولها يا مايعاتي كه در اثر وجود سوراخ، سطوح واشرها، محل رويهم قرار گرفتن دو فلز، رسوبات سطحي و شيارهاي زير پيچ، مهره ها و ميخ پرچ ها ساكن شده اند يا به اصطلاح حالت مرده پيدا كرده اند، ايجاد مي شود.

خوردگي دوفلزي(گالوانيك):

زماني كه دو فلز غير همجنس كه در تماس الكتريكي با يكد يگر هستند، در معرض يك محلول هادي قرار مي گيرند، فلز مقاومتر خورده نمي شود، اما آهنگ خوردگي فلز فعالتر كه مقاومت خوردگي كمتري دارد، افزايش مي يابد. به علت وجود جريان هاي الكتريكي بين فلزات غيرهمجنس، اين نوع خوردگي، گالوانيك يا دو فلزي ناميده مي شود.

خوردگي بين دانه اي:

در اين نوع خوردگي مرزِ دانه نسبت به خود دانه از سطح انرژي بالاتري برخوردار بوده و در نتيجه از نظر شيميايي فعال تر و نسبت به خوردگي حساستر است. خوردگي موضعي و متمركز در مرز دانه ها يا نواحي نزديك به آنها در حاليكه خود دانه ها اصلاً خورده نشده اند يا اينكه كم خورده شده اند، را خوردگي بين دانه اي مي نامند.

جدايش انتخابي:

جدايش انتخابي نوعي خوردگي است كه در آن عناصر خاصي از آلياژ، حل شده و از آن جدا مي شوند. روي، آلومينيوم، كبالت، نيكل و كروم از معمولترين عناصري هستند كه به اين طريق از آلياژ جدا مي شوند.

خوردگي سايشي:

خوردگي سايشي عبارتست از افزايش سرعت خوردگي يا از بين رفتن يك فلز در اثر حركت نسبي بين يك مايع خورنده و سطح فلز. در اين فرايند يونهاي فلزي حل شده روي سطح فلز، در اثر حركت سيال روي سطح باقي نمانده و يا محصولات جامد حاصل از خوردگي از سطح فلز به طريق مكانيكي جدا مي شوند.

خوردگي توأم با تنش:

اين پديده عبارت است از ترك خوردن در اثر خوردگي توأم با تنش كه نتيجه اعمال همزمان تنشهاي كششي و محيط خورنده روي فلز است. در اين شرايط ترك هاي ريزي كه ناشي از فرايندهاي خوردگي موضعي هستند، به داخل فلز يا آلياژ پيشرفت مي كنند.

خسارات هيدروژني:

خسارات هيدروژني يك اصطلاح كلي است كه دلالت بر خسارت مكانيكي وارد شده به فلز در اثر وجود يا واكنش با هيدروژن دارد كه خود به چهار گروه تاول زدن هيدروژني، تردي هيدروژني، و خوردگي هيدروژني تقسيم بندي مي شود.

اين طبقه بندي برمبناي شكل ظاهري حمله عوامل خورنده به سطح فلز صورت پذيرفته است.

لازم به يادآوري است كه تعيين مرز مشخصي بين انواع خوردگي امكان پذير نيست، زيرا تعداد زيادي از انواع خوردگي با هم فصل مشترك دارند.

به همين دليل شماري از مؤلفان برجسته همچون يوليگ و اوانس از به كاربردن يك قالب طبقه بندي شده بخصوص اجتناب كرده اند و فقط به صورت كاملاً ساده انواع كلاسيك خوردگي را با توجه به فلز يا آلياژ بخصوص مربوط بررسي كرده اند. به عنوان نمونه، يوليگ در كتاب مرجع خود انواع مختلف خوردگي را چنين برشمرده است:

- خوردگي دو فلزي

- خوردگي موضعي

- خوردگي توأم با تنش

ترك ناشي از هيدروژن و ترك توأم با تنش در حضور سولفور: ترك خوردگي ناشي از هيدروژن نوعي از ترك است كه توسط اتم هاي هيدروژن كه به داخل فولاد نفوذ كرده و در داخل ساختار فلز تركيب شده و مولكول هاي هيدروژن تشكيل داده اند، ايجاد مي شود. ترك ناشي از سولفور يكي از انواع ترك ناشي از تردي هيدروژن سولفور، توام با تنش كششي بوجود مي آيد.

- خوردگي توأم با خستگي:

خستگي عبارت است از تمايل فلز به شكست در اثر تنش هاي متناوب، خوردگي خستگي، تقليل مقاومت خستگي فلز، در اثر وجود محيط خورنده ايجاد مي شود.

- خوردگي سايشي

خوردگي ناشي از جريان:

يك تفاوت بسيار روشن ميان خوردگي ناشي از جريان و سايش مكانيكي وجود دارد. خوردگي ناشي از جريان در نتيجه شدت آشفتگي سيال و انتقال جرم ناشي از جريان سيال روي يك سطح به وجود آمده و تشديد مي شود، در حاليكه سايش مكانيكي بوسيله برخورد فيزيكي سيال به عنوان فاز دوم با سطح به وجود مي آيد.

- خوردگي اتمسفري:

اين نوع خوردگي عمدتاً به خاطر رطوبت و اكسيژن است ولي بوسيله ناخالصي هايي نظير تركيبات گوگردي و نمك طعام حادتر مي شود.

- خوردگي در خاك:

عوامل مؤثر بر خورندگي خاكها عبارتند از: رطوبت، قليايي بودن، اسيديته، قابليت نفوذ آب و هوا، نمكها، جريانهاي سرگردان و اكسيژن.

خوردگي بيولوژيكي:

از بين رفتن يا انهدام يك فلز بوسيله فرآيندهاي خوردگي كه به طور مستقيم يا غير مستقيم، نتيجه فعاليت موجودات جاندار باشد را در گروه خوردگي بيولوژيكي دسته بندي كرده اند. اين موجودات شامل انواع ميكروسكوپي مثل باكتري ها و انواع ماكروسكوپي مثل جلبك ها و جانوران دريايي ديگر هستند.

از ميان ديگر انواع مهم خوردگي- بدون ارايه تقسيم بندي مشخص و گروه بندي معين آنها- مي توان به خوردگي هاي زير اشاره كرد.

- خوردگي يكنواخت

- خوردگي دوفلزي

- خوردگي توسط اكسيژن

- خوردگي بين دانه اي

- خوردگي انتخابي

خوردگي حبابي:

اين نوع خوردگي نوعي خوردگي سايشي موضعي است كه در اثر تركيدن مكرر حبابهاي بخار و به دنبال آن خسارت الكتروشيميايي و تخريب موضعي سطح ايجاد مي شود و معمولاً در منطقه صدمه ديده متمركز مي شود. خوردگي حبابي در مواردي مانند محل هايي كه جريان آشفته مايع وجود دارد (براي مثال در نزديكي پروانه كشتي ها و در پرده هاي پمپ هاي آب) رخ مي دهد.

- خسارات هيدروژني

- خوردگي توام با تنش

- خوردگي ميكروبي

همانطور كه ملاحظه مي شود محققان و پژوهشگران مختلف، انواع مختلفي از خوردگي را به عنوان ساز و كارهاي با اهميت تر خوردگي معرفي كرده اند. چنانچه مشاهده شد، نحوه طبقه بندي انواع خوردگي توسط شماري از مؤلفان از به كار بردن يك طبقه بندي خاص اجتناب كرده و فقط به صورت ساده انواع خوردگي را بررسي كرده اند .

هر چند در برخي از مراجع تقسيم بندي انواع خوردگي بصورت بالا ارايه شده و بجاي گروه بندي انواع خوردگي، تنها به معرفي ساز و كارهاي مهم پرداخته شده است، برخي از محققان و نويسندگان سعي كرده اند تا ساز و كارهاي گوناگون خوردگي را با توجه به شاخص هاي مختلف، تقسيم بندي كنند. يكي از مهمترين و معتبرترين مراجع علم خوردگي كه چنين راهبردي را انتخاب كرده، كتاب مرجع خوردگي از انتشارات ASM است . در اين كتاب مرجع، سازوكارهاي مختلف خوردگي براساس منشاء و ظاهر آنها به پنج دسته اصلي به قرار زير گروهبندي شده اند:

خوردگي يكنواخت:

در اين نوع خوردگي شامل خوردگي اتمسفري، خوردگي دوفلزي، خوردگي ناشي از جريانهاي سرگردان، خوردگي يكنواخت در اثر فعاليت موجودات جاندار، خوردگي در نمك مذاب، خوردگي ناشي از فلز مذاب و خوردگي در درجه حرارت هاي بالا مي شود.

روغن صنعتی